Bron van dit artikel


Datum plaatsing: 21-12-2022 14:35:00

Den Haag was ooit de voetbalstad van Nederland, waar ging het mis?

Het rommelt weer eens bij ADO Den Haag. Dirk Kuyt werd al na 176 dagen ontslagen als trainer, en ‘technisch manager’ Janmaat vertrok eveneens na 5 maanden. De club staat zeventiende in de Keuken Kampioen Divisie. Aan clubicoon en publiekslieveling Dick Advocaat de taak het zinkende schip weer vlot te trekken.

tekst:  Rogier Heimgartner

Het rommelt weer eens bij ADO Den Haag. Dirk Kuyt werd al na 176 dagen ontslagen als trainer, en ‘technisch manager’ Daryl Janmaat vertrok eveneens na vijf maanden. De club staat zeventiende in de Keuken Kampioen Divisie. Aan clubicoon en publiekslieveling Dick Advocaat de taak het zinkende schip weer vlot te trekken. Waarom is het toch altijd hommeles in de stad achter de duinen?

Den Haag, de derde stad van Nederland. De koninklijke familie woont er, honderdduizenden liggen er jaarlijks te bakken op het strand van Scheveningen en grote muzikale acts als Anouk, Golden Earring, Di-rect, Goldband en Son Mieux zagen er het levenslicht.

Het Meisje met de parel hangt er, en de Victory Boogie-Woogie, en natuurlijk zetelt de regering er al sinds 1588. Een grote stad, met internationaal aanzien dus. Des te vreemder is het dat er sinds de oprichting van de Eredivisie geen enkel landskampioenschap is gevierd in de Hofstad. In Eindhoven bijvoorbeeld, twee keer zo klein als Den Haag, ging sinds het seizoen 1956/57 de platte kar al 21 keer door de stad. Ook in het nog kleinere Alkmaar, Enschede en Utrecht werd de schaal (of een voorloper hiervan) al een of meerdere keren uitgereikt, maar in Den Haag blijft de prijzenkast angstvallig leeg.

Boussaboun: "Geen voetbalstad"
Volgens oud-speler Ali Boussaboun - geboren in Marokko, maar opgegroeid in Den Haag - is het duidelijk. "Er wordt gewoon al decennialang wanbeleid gevoerd bij de club”, zegt de voormalige Marokkaans international, die in 1996 vanuit de Haagse jeugdopleiding de stap naar het eerste elftal maakte. “Natuurlijk raak je de beste spelers kwijt, zo gaat dat bij elke club. Maar als je telkens 35 duurbetaalde onbekenden terughaalt, dan gaat daar geen enkele visie van uit.” Volgens de voormalige buitenspeler heeft de stad Den Haag een groter probleem. “Het is gewoon geen voetbalstad, joh. Dat was al zo in mijn tijd en dat is nog steeds zo. Als je op een wedstrijddag tweehonderd meter bij het stadion vandaan bent, heb je al niet meer door dat er wordt gevoetbald. De club leeft niet in Den Haag. Ik was als kleine jongen altijd jaloers op BV Veendam. Een club uit een dorp, ze speelden altijd in de Eerste Divisie, maar het zat daar altijd vol. Dat hebben wij niet."

Begin vorige eeuw was ‘s Gravenhage juist dé voetbalstad van Nederland. Tussen 1900 en 1908 werd ieder jaar een Haagse club landskampioen. HVV, HBS en Quick waren de toonaangevende voetbalclubs van Nederland. Maar na het laatste kampioenschap van HBS in 1925 en de twee landstitels van ADO in oorlogstijd, stokte de Haagse vraatzucht. Zo bleef de teller steken op 16. Het is nu moeilijk voor te stellen, maar ooit had de stad zelfs twee Eredivisieclubs. Naast ADO, opgericht in 1905 en spelend in het Zuiderpark, werd er op de rand van Scheveningen zeventien jaar lang betaald voetbal gespeeld door Holland Sport. Dit gebeurde voornamelijk in de Eerste Divisie, maar ook vier jaar in de Eredivisie. Met als hoogtepunt een negende plaats in het seizoen 1969/’70. Een jaar later zouden de twee Haagse profclubs samen verder gaan onder de naam FC Den Haag/ADO. De fusieclub begon als subtopper in de Eredivisie met een derde en twee vijfde plaatsen in de eerste seizoenen. Maar al snel ging het bergafwaarts, met een degradatie in 1982 als absoluut dieptepunt. Daarna is het, een sporadische uitschieter daargelaten, eigenlijk nooit meer goed gekomen met het profvoetbal in Den Haag.

Kinnesinne en geouwehoer
"In de tijd van de fusie is de kinnesinne begonnen, denk ik”, zucht Mattijs Manders, in 2011, en tussen 2016 en 2019 algemeen directeur bij de club. “Er wordt zoveel geouwehoerd bij die club joh, daar word je soms echt gestoord van, en dat is ook zonde. Als er weer eens iemand naar me toekwam met ‘vroeger dit, vroeger dat’, liep ik soms gewoon weg. Daar had ik geen tijd voor, want de club moet door en niet blijven hangen in het verleden.” Er zijn volgens Manders, sinds 1988 woonachtig in Den Haag, zoveel verschillende kampen bij de club dat het vrijwel onmogelijk is ze allemaal op een lijn te krijgen. “Ik hoorde laatst Martin Jol op de radio. Het ging over de aanstelling van Dick Advocaat als trainer. Martin is een clubicoon, natuurlijk, maar jammer dat hij dan toch weer over FC Den Haag praat. Het zou juist zo mooi zijn als hij juist Dick feliciteert met zijn benoeming en hoopt dat hij de club terug brengt naar waar het hoort; gewoon als Hagenezen onder elkaar. We zijn als club nu eenmaal voortgekomen uit ADO en FC Den Haag, maar zijn sinds 1996 ADO Den Haag. Laten we ons nou vooral richten op de toekomst, dat is wat de club nodig heeft."

Ook de slechte reputatie van de supporters heeft invloed op de matige voetbalbeleving in de stad. “Er zijn heel veel wijken in de stad waar de mensen gewoonweg niet met ADO Den Haag geassocieerd willen worden”, vertelt Manders. “In de jaren 80 en 90 was er zoveel gezeik met die supporters dat een groot deel van de stad bij zichzelf dacht: daar wil ik helemaal niet bijhoren. Dat sijpelt tot op de dag van vandaag door. Afgelopen mei ging het weer mis tegen Excelsior. Echt zonde want een vol stadion in Den Haag is het mooiste wat er is. Die paar amokmakers mogen het nooit verzieken voor al die duizenden echte supporters.”

Sportmarketeer Chris Woerts, die in het verleden een adviserende rol had bij ADO Den Haag, is het met Manders eens over de rol van supporters. “Iedereen loopt daar altijd maar het kantoor van de directie in en uit”, zegt Woerts. “Het lijkt af en toe wel alsof de supporters het voor het zeggen hebben. Ik stap toch ook niet bij de CEO van Shell het kantoor binnen om me even met het beleid te bemoeien omdat ik bij Shell tank? De grootste fout die de club heeft begaan is het in stand houden van de fanatieke tribune, Midden-Noord. Die hadden ze veel meer moeten verspreiden over het stadion, want heel veel andere mensen blijven nu weg."

Vier factoren
Volgens Jim van der Deijl, die de club sinds 2007 volgt voor Omroep West, is het feit dat Den Haag geen voetbalstad meer is te wijten aan vier factoren. “Ten eerste natuurlijk het gebrek aan geld”, begint Van der Deijl. “Verder de geografische ligging; ingesloten tussen de zee in het westen, Feyenoord, Sparta en Excelsior in het zuiden en Ajax en FC Utrecht in het oosten. Dan de samenstelling van de stad; voor een groot deel bestaand uit expats. En ten slotte natuurlijk de slechte prestaties.”

Als de prestaties van de enige Haagse profclub sporadisch een keer goed zijn, weten de Hagenaars de opwaartse lijn nooit lang door te trekken. “Dat zag je in 2011”, zegt Van der Deijl. “Toen haalde ADO Europees voetbal, maar kwamen de grote clubs aankloppen en bleek het onmogelijk om de belangrijkste spelers te behouden. Aanvoerder Timothy Derijck wilde dolgraag met ADO Europa in, maar als PSV vier keer zoveel salaris biedt is hij natuurlijk gevlogen.”

“Er is nooit geld bij ADO”, beaamt Chris Woerts. "Er is een enorm bedrijfsleven in de stad, met Shell, Aegon, T-Mobile en het Westland om de hoek met grote tuindersbedrijven. Toch hebben die bedrijven zich nooit achter de club geschaard. Zonder twijfel ligt slecht beleid daaraan ten grondslag. Het is al jaren een rommeltje, er is nauwelijks controle op de bedrijfsvoering en er wordt gewoon niet efficiënt gewerkt. Je kan ook nu weer je vraagtekens zetten bij de twee gokbedrijven waarmee ze in zee zijn gegaan. Ongetwijfeld levert dat op de korte termijn wat geld op, maar andere sponsoren haken daardoor af, die willen daar niet mee geassocieerd worden."

 

Dick Advocaat
Over één ding zijn Boussaboun, Van der Deijl, Manders en Woerts het eens: er moet in alle rust aan een fundament gebouwd worden. “Waarom ging het in mijn tijd relatief goed?”, vraagt Manders zich hardop af. “Technisch directeur Jeffrey van As, trainer Fons Groenendijk en ik vormden naar buiten toe altijd een front. En we straalden rust uit.”

"ADO is als een huis waar ze steeds proberen het dak te repareren", aldus Boussaboun. "Maar als er geen fundering staat, stort het elke keer weer in. Ze moeten gewoon een keer tegen de achterban zeggen dat het even een paar jaar gaat duren. Dat ze bezig zijn met de lange termijn, in plaats van de korte. Dan maar een paar jaartjes Keuken Kampioen Divisie. Maar ja, die tijd krijgen ze nooit."

Volgens Van der Deijl kan de nieuwe trainer Dick Advocaat een belangrijke rol spelen in de wederopstanding van de club. "Als ze bij ADO slim zijn, spelen ze vol in op het sentiment rond Advocaat. Hang de stad vol met posters van Dick en begin met het verkopen van Dick Advocaat-seizoenkaarten. Advocaat is bij uitstek iemand waar iedereen in de stad zich mee kan identificeren."