Jol: Er staat nergens in de Bijbel dat ik geen mooi huis mag hebben

 

 

 

Na een reis door het internationale topvoetbal is Martin Jol (65) terug in ‘zijn’ Den Haag. Hij probeert eigenaar te worden van zijn eerste profclub ADO. Het geloof dat hij een geliefd kind van God is, blijft hij omarmen. En steevast stemt hij SGP.

 

 

In de woonkamer van zijn villa hangen tientallen schilderijen: werken van de Haagse School, moderne kunst en vergeten meesters. Martin Jol kruist zijn armen en komt met een overdenking. ‘Bijna niets is wat het lijkt, dat is me wel duidelijk geworden in het leven. Of het nou om profvoetbal gaat, of om heel gewone zaken.’

 

Onder het genot van een kop koffie vertelt Jol over het einde van de jaren zestig, toen hij in Scheveningen bij amateurclub JAC speelde. ‘Ik werd al op mijn veertiende voor het Nederlands jeugdelftal gevraagd. In dat team speelden allemaal jongens van clubs als Feyenoord en Ajax. Het was bijzonder dat ik er als speler van een amateurclub bij zat. Maar ik hield me prima staande en debuteerde op mijn vijftiende in het eerste van JAC.’

 

Hij was een begenadigd aanvaller en een echte strandjongen. Hij werd geboren aan de Wassenaarseweg, maar verhuisde al snel naar de Zeeweg. ‘Wij waren als kinderen dagenlang achter elkaar op het strand te vinden.’ Zijn vader Maarten Jol was een visser uit Scheveningen, zijn moeder Jannetje Mazereeuw kwam van Urk. Hij groeide op met twee zussen en drie broers. ‘We stapten in ons zwembroekje de Zeeweg op en waren gelijk op het drukke strand. We zwommen uren in de zee of voetbalden lekker. Soms vielen we daarbij andere mensen lastig, wanneer we naar een bal doken bijvoorbeeld. Maar wij vonden nu eenmaal dat het strand van ons was. Als ik de zee zie, komt er een enorme rust over me. Dan kijk ik in de verte, waar dus geen einde aan komt.’

 

Op school en op het voetbalveld ging het hem voor de wind. ‘Ik doorliep de havo best makkelijk en kreeg een basisplaats bij ADO Den Haag. Met echte Haagse jongens als Johnny Dusbaba, Martin Toet en Tscheu La Ling hadden we midden jaren zeventig het beste Nederlandse jeugdteam. We hadden zes jeugdinternationals, zaten vol Haagse humor en natuurlijk Haagse bluf. Den Haag was echt een sportstad destijds, vergis je niet. We liepen met heel wat sporten voorop.’

 

 

wijze woorden

Op jonge leeftijd leerde hij dat hij Gods geliefde kind was. Moeder Jannetje nam hem mee naar de Scheveningse Oude Kerk. ‘Mijn moeder bracht het gevoel op me over dat geloven geen moeilijke opdracht was. Dat het geloof een geschenk is waar je niets voor hoeft te doen. Maar de kerkdiensten vond ik wél een heel lange zit. Na de dienst moest ik bovendien nog naar de zondagsschool. Ik had de discipline om mee te gaan, maar vond de zondag niet echt leuk. Ik was liever buiten gaan voetballen.’

 

Toen sterk spel bij ADO Den Haag uitmondde in een overgang naar Bayern München, toog Jol – omgeschoold tot verdediger – naar Zuid-Duitsland. Een onverdeeld succes werd het niet. Hij kampte met heimwee en croste ieder weekend naar Scheveningen. 

 

‘Ik had me er veel van voorgesteld, maar niets is wat het lijkt. Ik had de Duitse internationals Kurt Niedermayer, Jupp Kapellmann en Klaus Augenthaler voor me en had weinig vertrouwen in een basisplaats. Ik wilde niet tegen beter weten in gaan knokken voor mijn plaats. Ik voelde me ook niet echt lekker in mijn appartementje. Als ik in Scheveningen was geweest, kon ik er weer even tegenaan. Zelfs toen ik mijn arm had gebroken, bleef ik na de wedstrijd die autoreis van tien uur maken.’

 

Na het Duitse avontuur herpakte hij zich bij FC Twente. Na twee Engelse clubs, sloot hij zijn loopbaan als voetballer af bij FC Den Haag, waar hij in 1986 kampioen werd van de eerste divisie en tot beste speler van de competitie werd verkozen. Een seizoen later verloor hij met Den Haag pas na verlenging de bekerfinale van Ajax: 4-2. Jols directe tegenstander Marco van Basten stond die dag zijn shirt aan hem af. Als trainer van Ajax spande Van Basten zich later in om het shirt voor de Hagenaar te kunnen signeren, toen het door Jol getrainde Duitse HSV de tegenstander was.

 

‘Echt een topper, Marco’, blikt Jol terug. ‘Niet alleen een briljante speler, maar ook een goed mens, vind ik. Toen ik na HSV bij Ajax trainer werd, was Marco net vertrokken uit de Arena. Hij had dure aankopen gedaan die niet uit de verf kwamen. Toen ik later door journalisten gevraagd werd naar het verlies van 21 miljoen euro, zei ik dat die spelers niet door mij waren gehaald. Achteraf had ik spijt van die uitspraken. Die had ik niet moeten doen. Ik vind het niet leuk om negatief over anderen te praten. Niemand vindt het leuk als hij bekritiseerd wordt, toch?’

 

 

Jol steekt zijn wijsvinger in de lucht. ‘Hoe staat dat ook alweer in de Bijbel? Wat Gij niet wilt wat u geschiedt, doe dat ook een ander niet. Het klink zo eenvoudig, maar er staan zo veel wijze woorden in dat boek. Vooral als negatieve woorden onterecht zijn, kan ik me er flink aan ergeren.’

 

Na een succesvol jaar waarin Ajax met de latere wereldtoppers Luis Suarez (Jol: ‘Hij noemt me zijn vader’) en Jan Vertonghen tweede werd, de KNVB-beker won en zich voor het eerst in jaren weer plaatste voor de Champions League, werd Jol het slachtoffer van de veelbesproken Fluwelen Revolutie. Johan Cruijff bracht een sportieve aardschok teweeg na de met 4-0 verloren wedstrijd bij Real Madrid. ‘Ik wist inmiddels wel hoe het werkte in de voetbalwereld. Johan was mijn idool, ik was helemaal niet boos. Maar het verliep wel een beetje chaotisch allemaal. 

 

Johan had kritiek op het bestuur en vond dat Ajax altijd 4-3-3 moest spelen, terwijl ik soms 4-4-2 speelde. Toen Johan een keer op de tribune zat bij een wedstrijd, zag je hem nee schudden. Nicole heeft hem op de Toekomst toen gevraagd of de kritiek persoonlijk naar mij was, maar Cruijff zei dat het om ‘boven’ (het bestuur) ging. Ik heb uiteindelijk zelf mijn contract opgezegd, omdat ik wist dat ik het niet kon winnen.’

 

 

Bij ADO Den Haag was Jol vanaf eind 2019 een jaar adviseur. Terug op het nest. ADO Den Haag degradeerde afgelopen seizoen uit de eredivisie. Het is vreemd, weet Jol, dat er nauwelijks Haagse jongens van allochtone komaf in de hoofdmacht spelen. ‘De stad bestaat voor 55 procent uit mensen van buitenlandse afkomst. Daar zitten goede voetballers bij. In andere steden zie de Amrabats en de Ziyechs wel doorbreken. Maar in het huisreglement van ADO Den Haag staat dat iedereen zijn broekje moet uittrekken bij het douchen. Voor islamitische families is dat een reden om voor een andere club te kiezen. ADO doet zichzelf daarmee tekort.’

 

‘Gelijk hebben is één ding, gelijk krijgen is iets anders’, stelt Jol, die zich graag van spreuken en metaforen bedient, van welke aard dan ook. Lachend: ‘Je wordt altijd overreden door een strontkar en nooit door een luxe wagen – dat vind ik ook zo’n mooie.’ Op dit moment is hij volop in de strijd om overname van de aandelen van ADO, die te koop staan na de aftocht van het Chinese United Vansen. Omdat hij niet onbemiddeld is, kan hij een serieuze poging wagen. Zoals hij het zich ook kan veroorloven zijn indrukwekkende collectie schilderijen te blijven aanvullen. 

 

‘Natuurlijk is het niet normaal dat een gewone Scheveningse jongen in zo’n enorm huis woont. Maar er staat nergens in de Bijbel dat ik geen mooi huis mag hebben. Als je aan het einde van je leven maar gedeeld hebt. Ik vind het fijn om andere mensen in financieel opzicht soms een beetje te helpen. Of door gewoon bij mensen langs te gaan, wanneer ik weet dat het even wat minder met hen gaat.’

 

 

Op zondag stemt hij af op Hour of Power, de televisiekerkdienst die wordt gepresenteerd door de eveneens vermogende Jan van den Bosch. Jol, die steevast SGP stemt, begrijpt niet goed dat mensen zuur willen doen over Van den Bosch. ‘Elke zondagochtend vertelt Jan bij Hour of Power vol vuur over het geloof. Het programma is voor mij een mooi alternatief voor kerkbezoek. Ik heb laatst ook een stuk of vijftien bijbels van Hour of Power gekocht om weg te geven. 

 

Zo probeer ik het programma te steunen en kan ik andere mensen stimuleren met het geloof bezig te zijn. Mijn kinderen bijvoorbeeld, ik vertel ze geregeld dat het goed is om in de Bijbel te lezen. Ik wil ze niets opdringen, maar kan niet leven met de gedachte dat zij de kans op het eeuwige leven niet grijpen. Je kunt het echt ontvangen als je wilt, het staat in Johannes 14. ‘In het Huis van mijn Vader zijn vele woningen.’ Nou, is dat geen mooie om mee af te sluiten?’

 

 

 

Biografie

Als profvoetballer speelde Martin Jol tussen 1973 en 1989 bij FC Den Haag, Bayern München, FC Twente, West Bromwich Albion, Coventry City en ten slotte weer bij FC Den Haag.

 

Zijn trainersloopbaan begon bij de amateurs van Den Haag en Scheveningen. Daarna volgden (top)clubs in het betaalde voetbal: Roda JC, RKC Waalwijk, Tottenham Hotspur, Hamburger SV, Ajax, Fulham en ten slotte in 2016 de Egyptische grootmacht al-Ahly. Voetballers als Khalid Bouhlarouz, Serginho Greene, Dimitar Berbatov en Gareth Bale ontwikkelden zich onder hem tot gewaardeerde spelers.

 

In 2019-2020 was Jol technisch adviseur van ADO Den Haag.