Bron van dit artikel


Datum plaatsing: 22-12-2020 16:10:00

Jol: de trainer dacht aan zichzelf, ik was als trainer net zo

Clubicoon Martin Jol dacht dat ADO een ‘Haagse’ trainer nodig had. Een misvatting. Reconstructie van de eerste trainerswissel dit seizoen.

tekst Fabian van der Poll

Hij heeft nog nooit een trainer ontslagen, maar de eerste keer is nabij. Het is zaterdagavond 7 november. ADO Den Haag heeft weer verloren, thuis van FC Twente, en Mohammed Hamdi voelt dat hij moet ingrijpen.

In de Skylounge toetst de algemeen directeur het nummer van zijn Chinese grootaandeelhouders in. Het is al nacht in Beijing, maar de mannen van sportmarketingbedrijf United Vansen zijn nog op. Ze hebben de wedstrijd op tv bekeken en balen. Zes keer heeft hun club nu verloren, in acht competitieduels, en het spel doet niet vermoeden dat de ommekeer aanstaande is.

Dat vrezen ook de twee commissarissen bij Hamdi aan tafel, evenals Martin Jol, het clubicoon dat nu onbezoldigd clubadviseur is en in die hoedanigheid al een tijdje vreest dat hij een inschattingsfout heeft gemaakt.

Haagse bluf
Jol, oud-trainer van clubs als Ajax, HSV en Tottenham Hotspur, was er in mei van overtuigd dat de nieuwe trainer van ADO uit de eigen gelederen moest komen. Iemand die weet wat Haagse bluf is en begrijpt wat supporters verlangen als ze ‘jagen, jagen (op die bal)’ inzetten, het lied dat Jol zelf nog heeft ingezongen met zijn teamgenoten van het kampioenselftal van 1986, vanaf een schuit in de Hofvijver.

Aleksandr Rankovic leek goed in dat plaatje te passen. De Serviër speelde zes jaar bij ADO, werd er na zijn carrière jeugd- en assistent-trainer en leek ook qua spelopvatting op de gezochte ‘strijder die met beperkte middelen het gevecht zou aangaan’. Genoeg pluspunten om zijn gebrek aan ervaring als hoofdtrainer te compenseren.

Dacht althans de clubleiding. Nu, een halfjaar later, is dat vertrouwen er niet meer. In de conference call komen alle minpunten ter sprake. De zeventiende plaats is tot daaraan toe. Maar dat Rankovic zijn eigen koers vaart, en daarmee afwijkt van het beleid, vinden de bestuurders misschien nog wel erger.

Waarom blijft hij bouwen op ervaren spelers, terwijl de filosofie is dat ADO meer jonge dan oudere spelers zou opstellen? Die hebben nog doorverkoopwaarde, wat essentieel is met het oog op dreigende rode cijfers in coronatijd. Dat Rankovic vaak zonder buitenspelers speelt, terwijl ADO daarop heeft ingekocht, ligt ook gevoelig, net als zijn besluit om al rond de eerste competitiewedstrijd uit het technisch hart te stappen. In dat overlegorgaan, met onder anderen Jol en Hamdi, voelde Rankovic zich te kritisch bejegend.

"De trainer dacht aan zichzelf en dat kan ik hem niet eens kwalijk nemen", zegt Jol. "Ik was als trainer net zo."
Toch is Rankovic s krediet op na de thuisnederlaag tegen FC Twente (2-4). Die "heeft hem de das om gedaan", meldt Fox Sports die zaterdagavond.

Pijnlijke primeur
De eerste ontslagen trainer van Eredivisieseizoen 2019-20 is begin november een feit: een even pijnlijke als onvermijdelijke primeur, die in de dagen en weken erna navolging krijgt bij Fortuna Sittard en AZ.

Terwijl Rankovic met vier maandsalarissen vertrekt – dat is bij ADO het maximum – wil de club zo snel mogelijk een opvolger aanstellen. Aanbod genoeg. Zeker vijftig geïnteresseerden azen op de baan, ziet Hamdi als hij zondagochtend zijn telefoon bekijkt. Trainers uit Mexico, Duitsland, België, Nederland, van wie de cv’s via whatsappjes, e-mail en LinkedIn zijn gestuurd. 
Hamdi gelooft het wel. Hij en Jol denken aan iemand anders. Aan de man die deze zondagmiddag berustend toeziet hoe ADO wordt afgebeuld door Ajax: Ruud Brood.

0-1, 0-2, 0-3, 0-4 … En dan is het pas rust. Een ramp? Niet voor Brood. Als hij zich hierdoor van de wijs zou laten brengen, had hij de klus nooit aanvaard. Bij overleven is elke vorm van paniek verspilde energie – die wijsheid geldt ook in het voetbal.

Tien maanden heeft Brood dit jaar thuis gezeten. Na eind 2019 te zijn ontslagen bij NAC zocht hij verdieping in zijn vak, bezocht hij collega’s in het buitenland, keek hij met een andere bril naar wedstrijden in de Eredivisie, volgde hij hoe vrienden hun bedrijven in coronatijd leidden en was hij druk met twee kinderen die het huis uit gingen, voordat hij op zondag 8 november, de dag na het ontslag van Rankovic, door ADO werd gebeld. Of hij wilde komen praten, thuis bij Martin Jol.

In diens huis in Scheveningen, waar ook Hamdi is aangeschoven en Jols vrouw voorziet in garnalen en andere hapjes, volgt een vier uur durend gesprek, en hoewel Brood er blijk van geeft dat hij zijn huiswerk heeft gedaan, is het onderhoud geen sollicitatiegesprek. Zo werkt het voetbal niet.

Voor Brood (58) is het simpel: ADO kiest voor hem of niet. Hij is al 22 jaar trainer en zijn staat van dienst is geen geheim. Op de één na laatste speeldag gehandhaafd met Heracles in 2007; Eerste Divisie-kampioen met NEC met 101 punten (een record); twee keer gepromoveerd met RKC; rechterhand van Phillip Cocu bij PSV tijdens twee kampioensjaren. Enzovoort. 
Bovendien moet ADO hém ook overtuigen. Niet dat hij zich de Messias voelt, maar zonder ruggensteun van bestuurders wordt geen trainer ooit een verlosser.

Dat Brood geen Hagenaar is, deert niet: die wens heeft ADO losgelaten. Jol en Hamdi zijn vooral blij dat ze een trainer hebben getroffen voor wie het glas halfvol is. Ze hebben al genoeg wanklanken gehoord en niemand hoeft hen te vertellen dat het loodzwaar is om ADO in de Eredivisie te houden – dat weten ze zelf ook wel. Jol: "We zijn al jaren aan degradatie ontsnapt. We moeten vechten voor ons leven."

Brood moet dat doen met de op drie na jongste selectie van de competitie. Een getransformeerde ploeg bovendien. 24 spelers vertrokken, onder wie ervaren grootverdieners, negentien kwamen er ervoor terug. De wens was om daarbij drie écht beslissende spelers te halen, maar dat bleek financieel niet haalbaar. Ook ADO informeerde bijvoorbeeld naar Danilo, maar de huidige topscorer van de Eredivisie bleek te duur. Ook voor oud-speler en ex-international Daryl Janmaat, die al weken meetraint, ligt niet zomaar een contract klaar.

Meteen met 6-0 verliezen
Toch is er weer hoop in Den Haag. Want Brood deed meteen wat de clubleiding had gehoopt. Aangetrokken om spelers weer houvast te geven, ging hij met iedereen individuele gesprekken aan. Er werd duidelijkheid geschapen. Dit is jouw rol, en dit verlang ik van jou. De speelwijze en het trainingsritme werden aangepast, en ADO kreeg een andere aanvoerder.

Toen Brood vervolgens zijn eerste duel met 6-0 van Sparta verloor – daarna speelde zijn ploeg drie keer op rij gelijk – dacht Jol aan zijn eigen entree bij RKC in november 1998. De club had slechts drie punten, een negatief record voor een hekkensluiter in november. Maar desondanks hield hij RKC in de Eredivisie. Jol: "Als trainer moet je tegen stress kunnen. Ruud had heel makkelijk op de spelers kunnen afgeven, na die 6-0, maar hij zei: we gaan hiermee aan de slag, komt goed."

Tegen Ajax leed de nieuwe trainer zijn tweede nederlaag (2-4), na drie gelijke spelen. Die twee doelpunten in de tweede helft – daar zal hij zich aan vasthouden.