Overname: ADO Den Haag is klaar met de gein

Door Fabian van der Poll

 

 

De vergezichten waren prachtig. Een groter stadion, aantrekkelijke sponsordeals met China, betere spelers en misschien wel Europees voetbal. Het kon niet op, geloofde zakenman Mark van der Kallen toen hij in zijn Rijswijkse kantoor de hand schudde van de Chinese investeerder die zijn aandelen van ADO Den Haag zou overnemen.

 

Dat was op 30 maart 2014. Wie hem nu naar de overeenkomst vraagt, hoort een zucht. Een die verraadt dat dit een onderwerp waar liever niet over wordt gesproken door de man die rijk werd in de autobranche. De eigenaar van de Haagse eredivisieclub weet niet of de ambitieuze plannen nog worden waargemaakt.

 

Want waar blijft het geld? Dat is de vraag die alsmaar opborrelt nu hij nog altijd geen cent heeft ontvangen van meneer Wang Hui uit Beijing. Meerdere deadlines zijn er al verstreken. Van der Kallen: "Het is verbazingwekkend, er ligt een spijkerhard contract. Of ik nog geloof heb? Het zijn mooie verhalen, maar ik heb nu zoiets van: ja, ja. Stel dan een bankgarantie op.” Ook die heeft hij nooit gekregen.

 

 

Gedateerde gein

 

De geldvraag leeft ook bij supporters, die ADO deze vrijdagavond drie belangrijke punten tegen FC Dordrecht zien pakken (2-0). Onder hen woedt een sluimerend ongenoegen. "Overal waar we komen, worden we voor lul gezet”, schampert een man.

 

Eerst hadden ze zelf de grootste lol om de stereotyperende grappen die werden verzonnen toen begin deze zomer het nieuws bekend werd. In de rust een loempia in plaats van een broodje kroket. De mascotte die zijn ooievaarspak zou verruilen voor dat van een pekingeend. Die grappen zijn nu als een oudejaarsconference uit de vorige eeuw: gedateerde gein.

 

De meerderheid is nog sceptischer dan eerst. „Dat constateer ik ook”, zegt Maarten Fontein, die twee maanden geleden werd aangesteld als algemeen directeur, vanwege zijn zakenverleden met China. "Daarom zou het mooi zijn als het doorgaat. Dan krijg ik toch gelijk.”

 

Vanuit zijn ervaring met China wist Fontein dat het langer zou duren dan in Den Haag werd gedacht. November had hij zelf in zijn hoofd. Verder zegt hij niet te twijfelen aan de intenties van het sportmanagementbedrijf United Vansen, waarvan Wang de oprichter is. De Chinese advocaat haalde er onder meer het Franse en Italiaanse equivalent van de Johan Cruijff-schaal mee naar Beijing, en wordt mede daardoor betrouwbaar geacht. Hij doorstond ook een screening van het Haagse gemeentebestuur, dat met een goede reden de overname had kunnen blokkeren. Dit dankzij een zogenoemd prioriteitsaandeel, waarmee het college van B en W de boekhouding van ADO kan controleren.

 

 

Geld van het volk

 

Dat het zo lang duurt, komt doordat de Chinese overheid investeringen in het buitenland nauwlettend monitort, verklaart Fontein, die dagelijks contact heeft met Wang. Staat het geld op een rekening in het handelsvrije Hongkong, dan was het er al geweest. Maar Hongkong is geen Beijing, waar het volgens hem zomaar een jaar kan duren voordat Chinees renminbi geld wordt uitgekeerd in euro’s.

 

Renminbi betekent letterlijk ‘geld van het volk’. Vandaar ook dat de regering van president Xi Jinping erbovenop zit, verklaart Boudewijn Poldermans, een oud-bankier die al meer dan dertig jaar deals begeleidt tussen Chinese en Nederlandse bedrijven.

 

China zoekt grondig uit van wie het geld is, en of het niet met corruptie is verdiend. Dat kan even duren, maar een jaar? "Overdreven”, stelt Poldermans. Volgens hem had de overeenkomst tussen Van der Kallen en Wang Hui al voltooid moeten zijn. Zo groot is het bedrag namelijk niet dat er gemoeid is met de aandelentransactie: acht miljoen euro. "Het zou wat anders zijn als het om 800 miljoen gaat, maar dit duurt niet normaal lang.”

 

Dat vinden heel veel mensen in het Kyocera Stadion. Geduld wordt hier danig op de proef gesteld. Vooral dat van Mark van der Kallen, de man die ADO in 2007 overnam en behoedde voor een financiële ondergang. Hij was de redder in nood. Iemand die volgens sommigen een standbeeld zou moeten krijgen. Nu is die eer alleen weggelegd voor clubheld Aad Mansveld, wiens ADO zonder Van der Kallen misschien niet meer had bestaan.

 

Tegelijk zijn er ook mensen die de huidige eigenaar niet zo’n warm hart toedragen. Volgens hen verdient Van der Kallen te veel geld aan hun club. De Rijswijker heeft bijvoorbeeld belangen in het bedrijf dat ADO leaseauto’s levert. Evenals in het bewakingsbedrijf waar de beveiligers vandaan komen. In het Kyocera Stadion zit ook een cateraar van hem bij wie de spelers op trainingsdagen verplicht moeten eten. Eerst smeerde de materiaalman hun broodjes.

 

 

Gezichtsverlies

 

Van der Kallen heeft dat ongenoegen nooit begrepen. Stank voor dank, vindt hij het, al haalt hij altijd zijn schouders op bij die kritiek. Doet hij dat ook wanneer de deal afketst? Lijdt hij dan gezichtsverlies? Hij vindt van niet. Tegen Omroep West zei hij dat dit eerder gold voor "die Chinees”, op een toon zoals sommige mensen praten over hun ex-partner.

 

In Nederland zou het leiden tot reputatieschade, maar in China werkt dat anders. Volgens expert Poldermans komt het vaak voor dat Chinezen te opportunistisch handelen. "Grote verhalen blijken net zo vaak luchtkastelen te zijn. Beschamend? Zo zien zij dat niet. Je hoeft geen excuses te verwachten als ze het bedrag niet rond krijgen. Ze duiken gewoon onder, in hun loopgraven. Het komt ook voor dat je na twee gesprekken niks meer van ze hoort. Dan ruiken ze elders een nieuwe kans en zijn ze jou weer vergeten. Het principe van contracten kennen ze ook niet zoals wij. Voor hen is het contract alleen geldig op de dag van ondertekening. Want als een maand later de omstandigheden zijn veranderd, wensen ze opnieuw te onderhandelen.”

 

Hoewel directeur Fontein maant tot kalmte, is Van der Kallen duidelijk als hij een indicatie moet geven van de tijd die Wang nog heeft. "Het is een kwestie van weken”, alvorens hij de deal afblaast. Hij hoeft niet eens direct het hele bedrag te hebben. Een deel als aanbetaling zou volstaan om hem weer het vertrouwen te geven in een goede afloop.

 

 

Borreltafel

 

De vraag is wat er gebeurt als de deal afketst. Van der Kallen ging juist in zee met United Vansen doordat dit bedrijf naast het overnamebedrag ook een fors bedrag wilde investeren in de club. Daardoor kon ADO groeien. "Zonder die investering is het voor de club niet relevant wie de aandelen bezit”, zegt een toezichthouder van de club. Dan verandert er weinig. Wanneer er geen extra geld binnenkomt, kunnen de clubs en supporters niet ineens structureel betere prestaties nastreven.

 

Bij Van der Kallen hebben zich geen andere investeerders gemeld. Er zou een plan zijn met een groep lokale zakenlui, maar "daar wordt in Den Haag al honderd jaar over gesproken”, zegt hij. Mooie woorden aan de borreltafel, maar meer dan een knallende ruzie in het Scheveningse restaurant Bali kwam daar nooit uit voort. In ruil voor hun geld wilden alle aanwezigen de baas spelen. Die eis maakte verdere onderhandelingen onmogelijk.

 

Mocht dit gezelschap zich opnieuw aandienen, dan valt er te praten over een deal. Van der Kallen: "Er staat gewoon een bord met ‘te koop’ in de tuin.”